۸ نوع از انواع شرکت‌های تجاری در ایران که باید بشناسید!

ماده 20 قانون تجارت 8 نوع شرکت تجاری را به رسمیت می‌شناسد. هر یک از این شرکت‌ها به صورت حقوقی فعالیت کرده و شخصیت حقیقی شرکا در تکالیف شرکت دخالتی ندارد. این شرکت‌ها که به واسطه قانون تجارت شناخته شده‌اند، می‌توانند خودشان امور مربوط به تجارت را انجام داده و دارای حقوق، اموال و تکالیف تجاری مشخص و مربوط به خود هستند.
در این مقاله کوتاه شما را با ۸ نوع از انواع شرکت‌های تجاری در ایران آشنا می‌کنیم تا شما بتوانید با کسب اطلاعات لازم راجع به هر یک از آن‌ها با اطمینان برای ثبت شرکت اقدام کنید.

انواع شرکت های تجاری در ایران

طبق ماده 20 قانون تجارت شرکت‌های تجاری بر 8 قسم شمرده می‌شوند که برای ثبت هر یک می‌توانید از اداره ثبت شرکت‌ها اقدام کنید . ما در ادامه این مقاله انواع آن را به طور کامل توضیح می‌دهیم و نکات مرتبط با هر یک را ذکر می‌کنیم. بنابراین با ما همراه باشید تا با انواع شرکت‌های تجاری در ایران آشنا شوید.

شرکت سهامی عام

شرکت سهامی عام یک شرکت بازرگانی است که بخشی از سهام آن به واسطه سهامدارانی که مردم باشند تأمین می‌شود. در واقع این سهام سرمایه شرکت نامیده می‌شود و موسسان شرکت‌های سهامی عام می‌توانند به واسطه اقداماتی سهام اشخاص ثالث یعنی مردم را به خاطر تشکیل سرمایه وارد شرکت نمایند.
در شرکت‌های سهامی عام که یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران هستند، تعداد سرمایه‌گذاران بایستی بالاتر از 5 نفر باشد و شرکا به اندازه سهمی که وارد شرکت کرده‌اند مسئولیت دارند. این به معنای آن است که سهامداران اضافه بر سهام خود مسئولیتی در شرکت‌ها ندارند و اگر شرکت‌ها دچار ضرر و زیان شدند، الزامی برای پرداخت دیون شرکت نخواهند داشت.
برای ثبت شرکت سهامی عام می‌بایست که اسم سهام عام قبل یا بعد از اسم شرکت بدون فاصله از نام در تمامی اطلاعیه‌ها، آگهی‌ها و اوراق به شکلی واضح ذکر شود.

شرکت سهامی عام

شرکت سهامی خاص

یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران شرکت سهامی خاص است که سرمایه‌اش به واسطه مسئولین شرکت تأمین می‌شود. برای تأسیس شرکتی با عنوان سهامی خاص تعداد شرکا باید بیش از 3 نفر باشد و ویژگی قابل توجه این شرکت‌ها این است که سهامداران سهم‌الشرکه ندارند بلکه دارای اوراق سهم هستند.
سرمایه‌ای که در شرکت سهامی خاص بین شرکا تقسیم می‌شود مساوی بوده و هر فرد که جزو شرکای شرکت است، صاحب تعدادی از سهام شرکت است. هر فردی که صاحب سهامی خاص از شرکت است، قدرت این را دارد که تعدادی از سهام خود را به فردی دیگر منتقل کند. در شرکت سهامی خاص مسئولیتی که هر سهامدار دارد بسته به میزان سهامی است که در شرکت دارد.
علاوه بر این مسئولین این شرکت‌ها نمی‌توانند برای تأمین سرمایه شرکت‌شان به مردم مراجعه کنند و تنها کسانی که می‌توانند سرمایه شرکت را تأمین نمایند خود آن‌ها هستند. در واقع در شرکت سهامی خاص که یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران به شمار می‌آید، صدور اعلامیه پذیره‌نویسی امکان‌پذیر نیست.
قانونی که در مورد شرکت‌های سهامی خاص وجود دارد می‌گوید که سرمایه این نوع از شرکت‌ها نباید کمتر از یک میلیون ریال باشد. همچنین افرادی که اقدام به ثبت شرکت سهامی خاص می‌کنند باید قبل یا بعد از نام شرکت‌شان بلافاصله از واژه خاص استفاده کنند. تمامی نوشته‌هایی که شرکت دارد باید دارای کلمه خاص هم باشند و این کلمه به وضوح در آنها مشخص باشد.

شرکت با مسئولیت محدود

یکی دیگر از انواع شرکت‌های تجاری در ایران که ماده 20 قانون تجارت آن را به عنوان یکی از شرکت‌های تجاری به حساب می‌آورد شرکت با مسئولیت محدود است. حداقل شرکا برای ایجاد چنین شرکتی دو نفر است و مسئولیت این افراد مقابل طلبکاران بستگی به میزان آورده‌ای دارد که وارد شرکت کرده‌اند. سرمایه شرکت با مسئولیت محدود به شکل سهام نیست.
هر شریک درصدی از سرمایه شرکت را تحت مالکیت خود دارد که به آن سهم‌الشرکه می‌گویند. قانونی که در مورد شرکت با مسئولیت محدود وجود دارد می‌گوید که سهم‌الشرکه را نمی‌توان بدون اینکه شرکای دیگر رضایتی داشته باشند به شخص دیگری انتقال داد. نکته قابل توجه این است که ثبت شرکت مسئولیت محدود برای افراد بسیار ساده‌تر است تا این‌که بخواهند شرکت سهامی تشکیل دهند.
برای ایجاد شرکت با مسئولیت محدود که یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران شناخته می‌شود کافی است دو نفر شریک وجود داشته باشد تا شرکت به واسطه انجام شرایط دیگر ایجاد شود. اداره کردن شرکتی با عنوان مسئولیت محدود ساده بوده و به واسطه یک یا دو شخص که با نام مدیر شناخته می‌شوند اداره می‌شود.
در این نوع شرکت‌ها نهاد کنترل‌کننده هم وجود نداشته و این قانون تا دوازده نفر وجود دارد. یعنی اگر تعداد شرکا به بیش از دوازده نفر برسد، آن موقع هیئت نظار یا هیئت بازرسان به وجود می‌آید.

شرکت نسبی

شرکت نسبی یکی دیگر از شرکت‌های تجاری در ایران است که در ماده 20 قانون تجارت یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران شناخته می‌شود. ثبت شرکت نسبی با دو یا چند نفر میسر می‌شود و هدف‌اش انجام امور تجاری است. مسئولیت شرکا در شرکت نسبی بستگی به میزان سرمایه‌ای دارد که وارد شرکت کرده‌اند.
در شرکت نسبی اگر به فرض مثال چهار نفر شرکت را با عنوان شرکای شرکت به وجود آورده باشند و هر کدام یک‌چهارم از سرمایه شرکت را تأمین کنند، زمانی که طلبکاری برای شرکت باشد، هر یک از شرکا باید یک‌چهارم طلب طلبکار را بپردازند. اگر طلبکاری به شرکت برای دریافت طلب‌اش مراجعه کند اما شرکت نتواند تمامی بدهی طلبکار را بپردازد، در اینجا وی می‌تواند مابقی طلب را از شرکا بگیرد.
نکته اینجا است که طلبکار در بین مثلاً چهار نفر شریک، از هر شریک می‌تواند فقط یک‌چهارم طلب را درخواست کند و برای مابقی طلب خود باید به سراغ طلبکاران دیگر برود.

شرکت نسبی

شرکت تضامنی

از انواع شرکت‌های تجاری در ایران می‌توان به شرکت تضامنی اشاره کرد. ثبت شرکت تضامنی با حداقل دو نفر که نام‌شان شریک ضامن است امکان‌پذیر است. مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی بسته به میزان آورده‌شان به شرکت نیست و اگر طلبکاری برای شرکت به وجود بیاید، شرکا مسئولیت پرداخت تمامی بدهی در مقابل طلبکار را خواهند داشت.
مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی در واقع علاوه بر اینکه شخصی است، تضامنی نیز است. یعنی هر فرد با نام شریک، مسئولیت پرداخت تمام بدهی‌های شرکت را بر عهده دارد. در صورتی که طلبکاران نتوانند بدهی‌شان را از شرکت بگیرند و شرکت به طور کل منحل شود، آن‌ها می‌توانند به سراغ یکی از شرکا رفته و از او درخواست پرداخت کامل بدهی‌شان را کنند.
برای این کار کافی است ثابت کنند که طلبکار شرکت هستند تا به این شکل بتوانند از یکی از شرکا درخواست پرداخت بدهی کنند.

شرکت های مختلط

از جمله انواع شرکت‌های تجاری در ایران می‌توان به شرکت‌های مختلط هم اشاره کرد. برخی مواقع پیش می‌آید که شرکت‌های سرمایه‌ای با شرکت‌های ضمانتی به یکدیگر پیوسته و نوعی جدید از شرکت را به وجود می‌آورند. مثلاً شرکت‌های مسئولیت محدود با شرکت‌های تضامنی به هم پیوسته و نوع جدیدی از شرکت را به وجود می-آورند.
شرکت‌های مختلط در دو نوع دسته‌بندی می‌شوند که نوع اول ثبت شرکت مختلط غیرسهامی و نوع دوم ثبت شرکت مختلط سهامی است. در شرکت مختلط غیرسهامی شرکای ضامن با شرکای با مسئولیت محدود جمع شده و شرکای ضامن به شیوه شرکت‌های تضامنی و دیگر شرکا به روش شرکت با مسئولیت محدود شروع به فعالیت می‌کنند.
شرکت مختلط سهامی متشکل از شرکت تضامنی و سهامی خاص است. این شرکت دو نوع شریک دارد که یکی از شرکا مسئولیت‌شان بسته به نوع آورده‌شان به شرکت است و نوع دیگر شرکایی هستند که در مقابل طلبکاران و افراد دیگر دارای مسئولیت تضامنی هستند. در شرکت مختلط سهامی سرمایه به سهام تقسیم می‌شود.
شرکایی که با عنوان سهامدار در آن مشغول به فعالیت هستند نمی‌توانند در مدیریت شرکت دخالتی داشته باشند. مدیریت شرکت در چنین شرکتی بر عهده شرکا ضامن است.

ثبت انواع شرکت‌های تجاری در ایران

شرکت های تعاونی

آخرین شرکتی که جزو شرکت‌های تجاری در ایران محسوب می‌شود، شرکت تعاونی است. در ثبت شرکت تعاونی، ضمانت و سرمایه شرکا تأثیر زیادی ندارد بلکه تعداد و اکثریت شرکا است که تأثیرگذار است. شرکت‌های تعاونی در دو دسته تجاری و غیرتجاری تقسیم می‌شوند.
شرکت‌های تعاونی که یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران هستند با هدف بهبود وضع اقتصادی شرکا و تأمین حوائج‌شان تشکیل می‌شوند. در این نوع شرکت‌ها سرمایه و نفوذی که اشخاص دارند تأثیر زیادی ندارد و تمامی شرکا هر چقدر که سرمایه وارد شرکت کرده باشند، حق دخالت در شرکت بیشتر از یک رأی را ندارند. همچنین بهتر است بدانید که سود در شرکت‌های تعاونی بسته به سرمایه تقسیم نخواهد شد.

جمع‌بندی

شرکت‌های تجاری در ایران با اهداف متفاوت از هم تشکیل می‌شوند. با توجه به توضیحاتی که دادیم، هر فرد بسته به مسیری که پیش روی خود می‌بیند، یکی از انواع این شرکت‌ها را به همراه شرکا تشکیل داده و به انجام فعالیت‌های تجاری می‌پردازد. در این مطلب ما به بیشتر نکاتی که در مورد انواع شرکت‌های تجاری در ایران بود پرداختیم و آن‌ها را توضیح دادیم.
اگر اطلاعات بیشتری در مورد هر شرکت می‌خواهید، می‌توانید با کارشناسان ثبت اریکه تماس گرفته و مشاوره لازم را در زمینه ثبت شرکت دریافت کنید.